تبیین عوامل مؤثر بر شکل‌گیری حس‌تعلق اجتماعی در مجموعه‌های مسکونی محصور، مورد مطالعاتی: مجموعه‌های مسکونی شهر همدان

Authors

  • بروس جاد استاد معماری، دانشکده معماری، پردیس محیط ساخته شده، دانشگاه نیوساوت ولز، سیدنی، استرالیا.
  • رامین مدنی استادیار معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران.
  • علیرضا عینی‌فر استاد معماری، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
  • محمد جلیلی دانشجوی دکتری معماری اسلامی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران.
Abstract:

از چند دهه پیش تاکنون، ظهور و گسترش مجموعه‌های مسکونی برنامه‌ریزی شده با محدوده‌های سخت و قابل کنترل، به نام مجموعه‌های مسکونی محصور و بحث درخصوص پیامدهای اجتماعی زندگی در آن‌ها، توجه پژوهشگران را به خود جلب کرده است. در ادبیات مسکن‌سازی، اختلاف‌های زیادی در خصوص ادراک حس‌تعلق اجتماعی، به‌عنوان شاخصی برای کیفیت زندگی اجتماعی ساکنان مجموعه‌های مسکونی محصور وجود دارد. مطالعات نشان می‌دهند که مجموعه‌های مسکونی محصور می‌توانند هم موجب افزایش و هم کاهش حس‌تعلق اجتماعی شوند. با توجه به کارکردهای مهم حس‌تعلق اجتماعی، این پژوهش سعی کرده است نگاه دقیق‌تری به عوامل مؤثر بر شکل‌گیری و ارتقاء آن در مجموعه‌های مسکونی محصور داشته باشد. در این تحقیق، با استفاده از روش پیمایش و بهره‌گیری از شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای و توزیع پرسش‌نامه، حس‌تعلق اجتماعی 360 نفر از ساکنان بالای بیست سال، سه مجموعه مسکونی محصور در شهر همدان تحلیل شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد متغیرهای پیوند اجتماعی محلی، اعتماد و کنترل اجتماعی، احساس امنیت، مدت اقامت، استفاده از فضای عمومی و وجود کاربری‌های مختلط، رابطه معناداری با حس‌تعلق اجتماعی دارند. مطابق نتایج تحقیق، میزان حس‌تعلق اجتماعی در میان ساکنان مجموعه‌های مسکونی مطالعه شده، در حد بالایی نیست. نتیجه تحقیق، تأییدکننده آن دسته از دیدگاه‌های مخالف در ادبیات است، که بر روی هزینه‌های اجتماعی مجموعه‌های مسکونی محصور تأکید می‌کنند. بر این اساس، مجموعه‌های مسکونی محصور می‌توانند یک مانع در برابر تعامل باشند و ممکن است بر مشکلات ایجاد شبکه‌های اجتماعی که فرصتی برای فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی فراهم می‌آورند، بیفزایند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مفهوم قلمرو در مجموعههای مسکونی مطالعة مقایسه‌ای دو مجموعۀ مسکونی در سطح و در ارتفاع در تهران

ساماندهی محیط زندگی با تعریف روشن عرصه‌های خصوصی و عمومی و ایجاد سلسله مراتب فضایی میسر می‌شود و عرصه‌های تعریف‌شدة زندگی نیز، احساس تعلق به محیط را افزایش می‌دهد و به محیط‌های مسکونی هویت می‌بخشد. این مقاله مفهوم قلمرو را به‌منزل? یکی از عوامل تأثیرگذار بر کیفیت ارتباط انسان با محیط مسکونی، موردتوجه قرار داده است. برای این منظور، عوامل موثر بر مفهوم قلمرو در مجموعه‌های متداول مسکونی گسترده در ...

full text

مفهوم قلمرو در مجموعههای مسکونی مطالعة مقایسه ای دو مجموعۀ مسکونی در سطح و در ارتفاع در تهران

ساماندهی محیط زندگی با تعریف روشن عرصه های خصوصی و عمومی و ایجاد سلسله مراتب فضایی میسر می شود و عرصه های تعریف شدة زندگی نیز، احساس تعلق به محیط را افزایش می دهد و به محیط های مسکونی هویت می بخشد. این مقاله مفهوم قلمرو را به منزل? یکی از عوامل تأثیرگذار بر کیفیت ارتباط انسان با محیط مسکونی، موردتوجه قرار داده است. برای این منظور، عوامل موثر بر مفهوم قلمرو در مجموعه های متداول مسکونی گسترده در ...

full text

شناسایی عوامل کالبدی- فضایی مؤثر بر سرزندگی محیطی در فضاهای باز مجموعه مسکونی از دیدگاه طراحان و ساکنین، مورد مطالعاتی: مجتمع‌های مسکونی شهر تهران

امروزه توجه صرف به جنبه کمی طراحی فضا و نگاه تک‌بعدی به آن، سبب کاهش کیفیت اغلب فضاهای عمومی و باز شده است. به طوری که برخی از این فضاها از عدم سرزندگی و پویایی لازم رنج می‌برند. لذا در این پژوهش سعی شده است با هدف یافتن تفاوت دیدگاه‌های ساکنین و طراحان مجموعه‌های مسکونی نسبت به ابعاد کالبدی- فضایی سرزندگی محیطی در فضاهای باز به شناسایی این عوامل از دیدگاه طراحان و ساکنین پرداخته شود و نتایج با...

full text

عوامل کالبدی مؤثر بر ادراک تراکم در محیط‌های مسکونی، نمونۀ موردی: محلات مسکونی شهر مشهد

In recent years, the majority of developed countries have invested in high-density developments as a solution to social sustainability, whereas in developing countries, dense urban areas are created largely with an economic justification and with the goal of accommodating a larger population in one place. Density is an objective/quantitative indicator of the compactness of dwelling units and of...

full text

تدوین مدلی مفهومی از عوامل محیطی مؤثر بر امنیت مجتمع های مسکونی (مطالعه موردی: مجتمع های مسکونی همدان)

زمینه و هدف: امنیت از نیازهای اساسی هر جامعه ای به شمار می آید. امنیت پژوهی، حوزه ای در راستای ایجاد یک وضعیت بهینه جهت زندگی افراد در فضاهای زیستی و از جمله مجتمع های مسکونی می باشد. فرض این مقاله بر این است که می توان با استناد به نتایج پژوهش های اخیر در باب رابطه متقابل محیط و رفتار انسان، الگویی جهت پیشگیری از جرم به عنوان یک رفتار ناهنجار و ارتقاء امنیت مجتمع های مسکونی تدوین کرد. روش برر...

full text

بررسی عوامل مؤثر بر ارتقاء تعاملات اجتماعی در میان ساکنان محله مسکونی (نمونه موردی: محله برج قربان همدان)

تعاملات اجتماعی یکی از مهم‌ترین جلوه‌های فضاهای شهری موفق می‌باشد. محلات شهری به دلیل نقشی که در زندگی و مناسبات اولیه مردم ایفا می‌کنند. از اهمیت خاصی در ایجاد روابط اجتماعی برخوردارند. امروزه توسعه و برنامه‌ریزی بر مبنای محلات شهر در مرکز توجه طراحان و برنامه­ریزان شهری قرار دارد این امر مستلزم درک نیازها و خواسته‌های شهروندان از محیط زندگی‌شان است. در مقاله حاضر روابط اجتماعی میان ساکنان محل...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 25

pages  163- 176

publication date 2019-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023